Sześciokołowy, marsjański geolog dostrzegł trąbę powietrzną podczas badania atmosfery Krateru Jezero na Marsie.
Dolna część tak zwanego marsjańskiego diabła pyłowego została uchwycona przez łazik NASA Perseverance, poruszający się wzdłuż zachodniego brzegu Krateru Jezero na Marsie, 30 sierpnia 2023 roku, czyli 899 marsjańskiego dnia, zwanego sol, tej misji. Wideo, które zostało przyspieszone 20 razy, składa się z 21 klatek zrobionych co cztery sekundy przez jedną z nawigacyjnych kamer łazika.
Diabły pyłowe są znacznie słabsze i generalnie mniejsze niż trąby powietrzne na Ziemi, i stanowią jeden z mechanizmów przemieszczania i redystrybucji pyłu na Marsie. Naukowcy badają je, aby lepiej zrozumieć atmosferę Marsa i ulepszyć swoje modele pogodowe. Przypominają one trochę zawirowania powietrza, które oglądać możemy w ciepłe dni nad polami. Wiatr porywa w górę pył z pola i dzięki temu widzimy mini trąbę powietrzną. Te marsjańskie są jednakowoż o wiele, wiele większe.
NASA/JPL-Caltech
Korzystając z danych z obrazów, naukowcy misji ustalili, że ten konkretny diabeł pyłowy był oddalony o około 4 kilometry, powstał w miejscu nazwanym „Thorofare Ridge”, i poruszał się z zachodu na wschód z prędkością około 19 km/h. Badacze obliczyli, że jego średnica wynosiła około 60 metrów. Chociaż w kadrze kamery widoczne jest tylko dolne 118 metrów wirującego wiru, naukowcy mogli również oszacować jego pełną wysokość.
„Nie widzimy góry diabła pyłowego, ale cień, który rzuca, daje nam dobrą wskazówkę co do jego wysokości. Większość z tych zjawisk to pionowe kolumny. Jeśli ten diabeł pyłowy miałby taką konfigurację, jego cień wskazywałby, że ma około 2 kilometry wysokości.”
powiedział Mark Lemmon, naukowiec planetarny z Space Science Institute w Boulder w stanie Kolorado, i członek zespołu naukowego Perseverance.
Diabły pyłowe, które zdarzają się również na Ziemi, powstają, gdy wznoszące się komórki ciepłego powietrza mieszają się z opadającymi kolumnami chłodniejszego powietrza. Marsjańskie wersje mogą być znacznie większe niż te obserwowane na Ziemi. Chociaż są najbardziej widoczne wiosną i latem (na półkuli północnej Marsa, gdzie znajduje się Perseverance, obecnie jest lato), naukowcy nie mogą przewidzieć, kiedy pojawią się w konkretnym miejscu. Dlatego Perseverance i jego kolega z NASA, łazik Curiosity, stale monitorują je we wszystkich kierunkach, robiąc zdjęcia w czerni i bieli, aby zmniejszyć ilość danych wysyłanych na Ziemię.
Kluczowym celem misji Perseverance na Marsie jest astrobiologia, w tym poszukiwanie śladów starożytnego życia mikrobiologicznego. Łazik zbada geologię planety i jej dawną pogodę, przygotuje grunt pod ludzką eksplorację Czerwonej Planety i będzie pierwszą misją, która zbierze i zabezpieczy marsjańską skałę oraz regolit (rozbitą skałę i pył).
Następne misje NASA, we współpracy z ESA (Europejską Agencją Kosmiczną), wyślą statki kosmiczne na Marsa, aby zebrać te uszczelnione próbki z powierzchni i sprowadzić je na Ziemię w celu dogłębnej analizy.
